Środki technologii informacyjnej, hardware

Komputery stały się nieodłącznym elementem naszego życia. Otaczają nas z niemal każdej strony i znajdujemy dla nich wiele przydatnych zastosowań. Ale czy zastanawialiście się kiedyś nad tym jak komputery działają lub co siedzi w środku tych "blaszanych pudeł"? Jeśli zajrzeliście na tego bloga to na pewno tak. Zacznijmy więc od podstaw (bardzo ogólnie) bo ich nigdy nie jest za wiele. Na pierwszy ogień pójdą elementy budujące nasze domowe blaszaki.

Środki technologii informacyjnej to nic innego jak komputery, urządzenia peryferyjne, sieci komputerowe i zróżnicowane oprogramowanie komputerowe.

Od samego początku ery komputerowej istnieje podział urządzeń ze względu na ich przeznaczenie. Było to wtedy oczywiste, ponieważ liczba takich urządzeń była naprawdę spora. Obecnie nie jest to już tak pewne, ponieważ postęp technologiczny i miniaturyzacja doprowadziły do porzucenia niektórych urządzeń (np. stacji dyskietek) lub zintegrowania w jednym urządzeniu.

podział urządzeń ze względu na przeznaczenie i ich przykłady

Przeznaczenie		Przykłady urządzeń
Przetwarzanie danych		komputer - jednostka centralna
Wprowadzanie danych Urządzenia wejścia		Klawiatura, czytnik CD, DVD, CD-RW karta dźwiękowa + mikrofon, skaner, aparat cyfrowy,kamera wideo, kamera internetowa
Wprowadzanie danych Urządzenia wyjścia		Monitor, drukarka, ploter, nagrywarka CD-R lub CD-RW, nagrywarka DVD, karta dźwiękowa + głośniki
Przechowywanie informacji Pamięci masowe		Twardy dysk: HDD i SSD, płyty DVD, CD-R, CD-RW, pamięć Flash
Przetwarzanie obrazu		skaner, kamera, cyfrowy aparat fotograficzny, cyfrowa kamera wideo
Wymiana	Urządzenia komunikacyjne - Przewodowe	Mysz komputerowa, modemy, karty sieciowe
	Urządzenia komunikacyjne - Bezprzewodowe	Mysz bezprzewodowa, Bluetooth, karty sieciowe radiowe

  

Bliżej o hardware

Hardware (z ang. Sprzęt komputerowy) to nic innego jak budujące komputer elementy sprzętu komputerowego. Odróżnia się go od software’u czyli oprogramowania komputerowego. Przykładami hardware’u są podstawowe elementy budujące tzw. jednostkę centralną, takie jak procesor, płyta główna, pamięć wewnętrzna, itp.

Oprócz tego są to również oczywiście urządzenia peryferyjne takie jak chociażby dyski twarde, monitory, klawiatury czy myszki komputerowe.

Urządzenia peryferyjne - co to jest i do czego służy?

różne peryferia komputerowe

Urządzenia peryferyjne to dowolne części komputera inne niż procesor (CPU), pamięć operacyjna (RAM). Są to więc, np. klawiatura, monitor, skaner, mikrofon, głośniki, słuchawki, itd.

Urządzenia peryferyjne dzielą się na:

• Wewnętrzne, np. dysk twardy, stacja dyskietek,  karta graficzna,  napęd optyczny (nagrywarka, nagrywarka DVD, combo), karta dźwiękowa,  karta sieciowa, kontroler SCSI, karta telewizyjna
• Zewnętrzne, np. mysz, klawiatura, głośniki, skaner, drukarka, tablet graficzny, gamepad, słuchawki, webcam

Co oznaczają najczęściej używane skróty?

CPU ( ang. Central Processing Unit) – to procesor w naszym komputerze. Te układy scalone to sekwencyjne urządzenia cyfrowe, które pobierają dane z pamięci, interpretują je i wykonują jako rozkazy.

procesor

HDD ( ang. Hard Disk Drive) – to dysk twardy, czyli rodzaj pamięci masowej wykorzystujący nośnik magnetyczny do przechowywania danych. Obecnie osiągają pojemność do 4 i 6 TB.

dysk twardy

SSD ( ang. Solid State Drive) – to urządzenie pamięci masowej oparte o pamięć Flash. Dzisiaj zyskują znacznie na popularności, ponieważ deklasują tradycyjne dyski twarde pod względem szybkości transferów danych, wytrzymałości, poboru energii i czasu dostępu do danych, oraz z powodu rosnącej pojemności i spadającej ceny.

dysk SSD

     

RAM ( ang. Random Access Memory – pamięć o dostępie swobodnym) – to podstawowy rodzaj pamięci cyfrowej, który umożliwia szybki i łatwy zapis. W pamięci tej przechowywane są aktualnie uruchomione programy, ich dane i wyniki prac. Jest to pamięć nietrwałą i po wyłączeniu komputera zapisane w niej dane bezpowrotnie znikają.

pamięć RAM

    

 MB – megabajt, to jednostka używana w informatyce oznaczająca milion bajtów. Stosowana jest do określania pojemności m.in. pamięci RAM czy pendrive’ów.

PCI (ang. Peripheral Component Interconnect) – to magistrala komunikacyjna służąca do przyłączania kart rozszerzeń do płyty głównej w komputerach klasy PC.

USB (ang. Universal Serial Bus – Uniwersalna Magistrala Szeregowa) – to rodzaj powszechnie stosowanego rodzaju sprzętowego portu komunikacyjnego komputerów.

 

Współczesne procesory stosowane w PC

Obecnie na rynku komputerów osobistych dominują dwie firmy – Intel i AMD.

Wśród procesorów firmy Intel możemy wyróżnić jednostki przeznaczone do komputerów osobistych oraz laptopów: Intel Celeron, Intel Pentium, Intel Core i3(M), Intel Core i5(M), Intel Core i7(M); jednostki do zastosowań profesjonalnych i serwerowych: Intel Xeon, Intel Core i7 (Socket 2011).

Wśród procesorów firmy AMD możemy obecnie wyróżnić jednostki do komputerów osobistych takich jak: AMD Athlon II, AMD FX, AMD APU; jednostki serwerowe: AMD Opteron.

Czym jest płyta główna i jakie pełni funkcje

Płyta główna (ang. motherboard, mainboard) to obwód drukowany urządzenia elektronicznego, na którym montuje się najważniejsze elementy, umożliwiając komunikację wszystkim pozostałym komponentom i modułom.

W komputerze na płycie głównej znajdują się: procesory, pamięć operacyjna lub gniazda do zainstalowania tych urządzeń oraz gniazda do zainstalowania dodatkowych płyt zwanych kartami rozszerzającymi (np. PCI), oraz gniazda do urządzeń składujących (dyski twarde, napędy optyczne itp.), złącze klawiatury i zasilacza. W niektórych konstrukcjach także gniazda do innych urządzeń zewnętrznych, do których sprzęt znajduje się na płycie głównej (port szeregowy, port równoległy, USB).

Koncepcję zbudowania komputera osobistego wyposażonego tylko w minimum potrzebnych urządzeń zmontowanych na jednej płycie drukowanej oraz gniazd, do których podłącza się dodatkowe urządzenia, zapoczątkowała firma IBM, wprowadzając komputer osobisty, zwany też PC.

Socket i jego wpływ na dobór płyty głównej i procesora

Socket to rodzaj gniazda do którego montuje się procesor. pełni ono rolę interfejsu pomiędzy procesorem a pozostałymi elementami systemu komputerowego, umożliwiając jego współpracę z systemem za pośrednictwem odpowiednich magistrali i układów znajdujących się na płycie głównej. Jest wiele rodzajów socketów w zależności od obsługiwanych procesorów (AMD lub Intel) i różnych chipsetów. Dobór procesora i socketu jest niezwykle ważny, ponieważ różne procesory pasują do różnych socketów.

BIOS i jego funkcje

To zapisany w pamięci stałej zestaw podstawowych procedur pośredniczących pomiędzy systemem operacyjnym a sprzętem. Posiada on własną pamięć konfiguracji, w której znajdują się informacje dotyczące daty, czasu oraz danych na temat wszystkich urządzeń zainstalowanych w komputerze. Jest to program zapisany w pamięci ROM płyty głównej oraz innych kart rozszerzeń takich jak np. karta graficzna. Oryginalny BIOS firmy IBM wyróżnia zawarcie w nim języka programowania ROM Basic.

Od połowy lat 90. XX w. większości BIOS-ów umieszcza się w pamięciach typu flash, co umożliwia ich późniejszą aktualizację.

W wypadku płyty głównej BIOS przeprowadza POST, zajmuje się wstępną obsługą urządzeń wejścia/wyjścia, kontroluje tra dysk twardy,stacja dyskietek, procesor czy napęd CD-ROM/DVD-ROM. Inicjujeprogram rozruchowy. BIOS potrzebny jest w komputerach osobistych ze względu na architekturę płyt głównych, gdzie dzięki ACPI kontroluje zasilanie, jak również monitoruje temperaturę itp.

Za pomocą wbudowanego w BIOS interfejsu, nazywanego BIOS setup, można zmieniać ustawienia BIOS-u, np. parametry podłączonych dysków twardych lub zachowanie się komputera po jego włączeniu (np. szybkość testowania pamięci RAM), a także włączać/wyłączać niektóre elementy płyty głównej, np. porty komunikacyjne. Za pomocą niektórych BIOS-ów można też przetaktowywać procesor i pamięci RAM, jednak nie jest to zalecane, ponieważ może doprowadzić do przeciążenia urządzenia, a nawet jego uszkodzenia.

Niektóre płyty główne zawierają dodatkowy moduł pamięci flash, która stanowi zabezpieczenie dla podstawowego BIOS-u, gdy ten zostanie np. uszkodzony/zniszczony przez wirus komputerowy lub w niewłaściwy sposób zaktualizowany. W takim przypadku zawartość zapasowego układu przepisywana jest do pierwszego, podstawowego modułu pamięci flash. Mechanizm ten firma Gigabyte Technology nazywa Dual BIOS.

   

Na co zwracać uwagę przy wyborze komputera?

 Komputer biurowy

W tym wypadku niepotrzebne są wysokowydajne jednostki. Przy kupowaniu komputera do prac biurowych powinniśmy zwracać uwagę na procesor (np. Intel Pentium), który nie musi być wyjątkowo mocny, pamięć RAM – optymalna ilość to 4 GB i pojemny dysk twardy (500-1000GB), oraz niską cenę.

Komputer do gier

W tym wypadku trzeba zwrócić uwagę na kilka podstawowych komponentów: procesor, kartę graficzną i pamięć RAM. Należy celować w wydajniejsze, wielowątkowe jednostki procesorów (Intel Core i3, Intel Core i5), wydajne karty graficzne z minimum 2GB VRAM do optymalnej gry w rozdzielczości FullHD, oraz 8GB, która jest wystarczającą ilością do prawidłowego funkcjonowania. Należy się też zaopatrzyć w pojemny dysk twardy i wysokiej jakości komponenty.





Podsumowując, poznaliśmy już takie  bardzo ogólne podstawy wiedzy o hardware. Myślę, że na początek to wystarczająco ;) W artykule pojawiło się wiele zagadnień, które nie zostały wyjaśnione lub zostały przedstawione w bardzo ogólnikowy sposób tak jak, np. powyższy temat komputerów. Postaram się to wszystko przedstawić w następnych artykułach, które (mam nadzieję) pojawią się już niebawem i będą się pojawiać już bardziej regularnie. Razem z artykułami postaram się wstawiać również jakieś aktualności, więc... Zostańcie z nami ;)          

Źródła: Wikipedia, opracowanie własne